یادداشت:

آشنایی با شرکت های تعاونی و چگونگی انتقال سهام آن

یکی از شرکت هایی که با هدف حمایت از اعضا در فعالیت های اقتصادی و اجتماعی تاسیس می شود، شرکت تعاونی است. شرکت تعاونی می تواند در حوزه تولید، توزیع، مصرف و حتی مسکن تشکیل گردد.

امروزه بسیاری از دستگاه های دولتی و خصوصی نسبت به تشکیل شرکت تعاونی با هدف خدمت رسانی بهتر به کارکنان خویش تاسیس می گردند. مطابق با قانون شرکت های تعاونی، شکل گیری تعاونی نیازمند حداقل ۷ عضو حقیقی یا حقوقی است. شرط عضویت در تعاونی نیز دارا بودن شرایط اختصاصی مربوط به آن تعاونی و خرید و پرداخت بهای حداقل یک سهام آن است.

نکته قابل توجه آن است که در شرکت های تعاونی دارا شدن سهام برای اعضا محدودیت دارد به گونه ای که میزان سهام یک عضو نمی تواند از یک هفتم سرمایه شرکت تعاونی بیشتر شود. از طرف دیگر در صورت فوت عضو تعاونی لازم است وراث وی ادامه عضویت خویش را در تعاونی اعلام نموده و یا انتقال آن را درخواست کنند.

در خصوص انتقال ارادی نیز قانون گذار در ما ه ۱۲ قانون شرکت های تعاونی انتقال سهام را به غیر عضو جایز نمی داند بنابراین امکان انتقال سهام به عضو دیگر در تعاونی امکان پذیر است. البته در مقام عمل تفسیر دیگری از این ماده مطرح شده است؛ به گونه ای که در شرکت تعاونی می توان با تایید و تنفیذ خود تعاونی حتی سهامدار به غیر عضو و شخصی در خارج شرکت واگذار نمود.

چرا که مقررات شرکت های تعاونی در خصوص انتقال سهام جز قواعد تکمیلی بوده و امکان توافق بر خلاف آن وجود دارد. از طرفی تنفیذ خود شرکت تعاونی نسبت به انتقال سهام می تواند تایید کننده صحت این انتقال باشد.

همچنین محدود کردن انتقال سهام به غیر عضو نقض غرض بوده و با اضل آزادی اراده ناسازگار است. بنابراین باید قائل به انتقال سهام به غیر عضو نیز بود.

‎در شرکت تعاونی تعداد حق رای اعضا
نیز برابر است و تعداد سهام اشخاص در حق رای آنان تاثیری ندارد.

مهدی مظفری اناری_پژوهشگر دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران و مسئول کانون تخصصی حقوقی خادمیاری رضوی شهرستان انار