شتابزدگی، آرامش، طمانینه؛ اینها سه واژه ای بود که دیروز علی اصغر فانی بارها به زبان آورد، سه واژه ای که آرامشش سهم مردم، طمانینه اش سهم او و شتابزدگی اش چیزی بود که باید از آن پرهیز کرد.

فانی هنوز برای بزرگ ترین وزارتخانه کشور حکم سرپرستی دارد، اما برای وزیر شدن بی میل نیست چون در پاسخ به پرسش جام جم که آیا می توان نشست خبری او با خبرنگاران را بر قطعی بودن وزارت او حمل کرد پاسخ داد که از رئیس جمهور خواسته تا با ادامه حضور او در وزارت آموزش و پرورش موافقت کند هر چند در نهایت هر چه رئیس جمهور بگوید او تابع آن خواهد بود.

اما این رغبت، فانی را در حضور خبرنگاران از خط اعتدال خارج نکرد و مگر در مواردی معدود به سمت انتقاد از سیاست ها و تصمیم گیری های سال های اخیر نکشاند.

فانی وقتی صحبت از حذف بخشی از بودجه آموزش و پرورش به میان آمد این کسری را میراث دولت قبل برای دولت فعلی نامید که البته امید داشت با لایحه اصلاحی دولت، بودجه به نفع آموزش و پرورش ترمیم شود.

اما یکی از مهم ترین دغدغه های معلمان و دانش آموزان برای سال جدید تحصیلی، موضوع تعطیلی پنجشنبه های مدارس بود که فانی پاسخ روشنی به این مساله داد و اعلام کرد: با توجه به این که ساماندهی نیروی انسانی به موجب پروژه مهر از اواخر اسفند سال گذشته آغاز شده است، مدارس در روزهای پنجشنبه برای سال تحصیلی جدید تعطیل است.

او تاکید کرد: درباره فعال کردن مدارس با موضوع فعالیت های فوق برنامه و پرورشی در روزهای پنجشنبه، مطالعاتی در حال انجام است که پس از به دست آمدن نتیجه، موضوع اطلاع رسانی خواهد شد؛ اما پنجشنبه ها در سال تحصیلی 93ـ 92 تعطیل است.

او وقتی صحبت را به نظام 3-3-6 کشاند نیز نه خیلی تند که ملایم از اجرای شتابزده آن انتقاد کرد. به باور فانی، این نظام مزایای زیادی دارد، اما عیبش این است که از یک سال پیش تاکنون به نام سند تحول نظام آموزشی به خورد مردم داده شده در حالی که اجرای این نظام فقط بخش کوچکی از سند تحول است.

او بجز این دو مورد بصراحت از هیچ سیاستی انتقاد نکرد و مقابل هیچ فردی موضع نگرفت، اما آنجا که گفت وقار و طمانینه و مدیریت علمی را در آموزش و پرورش اجرا خواهد کرد یا آنجا که تاکید کرد باید از حرکت های جنجالی و رسانه ای پرهیز کرد و تصمیمات مبتنی بر پژوهش اتخاذ یا آنجا که ریشه موفق نبودن برخی برنامه ها را در اعمال سلیقه شخص وزیر دانست نه ناشی از خرد جمعی، می شد حدس زد که او با زبان بی زبانی از چه مشکلاتی انتقاد می کند.

تزریق سرانه

آنجا که فانی بر لزوم درآمدن دست دولت از جیب مردم اشاره کرد، قطع سرانه های دانش آموزی را که مدیران مدارس را وادار به کمک گرفتن از مردم کرده است به یاد می آورد؛ اما او با یک خبر خوش بحث سرانه ها را جمع کرد.

فانی توضیح داد که خودش شخصا با رئیس سازمان مدیریت که از مدیران باسابقه فرهنگی است ملاقات کرده و موفق شده مبلغ 50 میلیارد تومان از او برای کمک به مدارس بگیرد که اگر همه چیز درست پیش برود این سرانه ها تا بیستم شهریور در حساب مدارس خواهد بود.

اما این اتفاق که اندکی بر کمبودهای مالی مدارس مرهم می گذارد مانع از آن نشد تا فانی دست کمک به سوی مردم دراز نکند.

او برخلاف سال های قبل که همواره کمبودها پنهان می شد، خطاب به مردم توضیح داد که اگر اولیا کمک مالی نکنند کار مدارس به کلی مختل می شود و اگر مردم باز هم به مدارس کمک کنند تا روزی که وزارتخانه بتواند خود را بازسازی کند، او سپاسگزار مردم خواهد بود.

امسال منتظر تغییر نباشید

این که فانی گزینه نهایی رئیس جمهور برای تصدی پست وزارت باشد یا نه یا این که اگر برای گرفتن رای اعتماد به مجلس برود نمایندگان به او رای می دهند یا نه، موضوعی مبهم است، اما تا روزی که او حکم سرپرستی را در اختیار دارد چند برنامه کلیدی دارد.

به گفته او، سال تحصیلی 93-92، نظام آموزشی همانی خواهد بود که سال پیش بوده یعنی هم تعطیلی پنجشنبه مدارس به قوت خود باقی است و هم نظام 3-3-6 اجرا خواهد شد. اجرای سند تحول نظام آموزشی نیز جزو تکالیف حتمی آموزش و پرورش خواهد بود با این تفاوت که برخلاف دولت قبل که سند تحول را در حد کلیات رها کرد، دولت جدید برای این سند، نقشه راه تدوین خواهد کرد.

فانی در عین حال بر اجرای نظام 3-3-3-3 نیز تاکید کرد، البته منوط به این که اجرای این نظام تدریجی باشد و در هر مرحله امکان اجرایی شدن آن سنجیده شود.

کلاس هوشمند نه مدرسه هوشمند

در یک سال گذشته که هوشمند سازی مدارس به طور جدی مطرح شد بسیاری از مدارس به بهانه هوشمند سازی از والدین پول دریافت کردند که وزیر وقت، گرفتن پول با این عنوان را نیز مجاز اعلام کرد.

اما علی اصغر فانی نه فقط هوشمندسازی به شکل فعلی را مناسب نمی داند بلکه تاکید دارد که نباید برای گذران امور دست در جیب مردم کرد. او برای توضیح ناکارآمدی سیستم فعلی به مطالعات تطبیقی ای که خود انجام داده، اشاره کرد و توضیح داد برخی کشورها هوشمندسازی سخت افزاری دارند و برخی دیگر هوشمندسازی نرم افزاری که آنها که بر سخت افزار تمرکز داشتند، شکست خوردند.

فانی به همین دلیل برای مدارس کشور نیز هوشمندسازی نرم افزاری را می پسندد که بر آموزش معلمان و ایجاد مهارت استفاده از سخت افزارها در آنها مبتنی است.

او در عین حال کلاس هوشمند را بر مدرسه هوشمند ترجیح می دهد و معتقد است اگر در هر مدرسه یک کلاس هوشمند وجود داشته باشد معلمی که آماده تدریس در این کلاس است از امکانات موجود استفاده می کند و به این طریق فشار مالی ناشی از هوشمندسازی از دوش والدین برداشته می شود.

با این حال فانی اجرای این برنامه را به سال تحصیلی 94- 93 موکول دانست چون بصراحت اعلام کرد که امسال هیچ دخالتی در امور جاری نخواهد کرد و اجازه خواهد داد که برنامه ها به روالی که از فروردین امسال تعیین شده، پیش برود.

اولویت، ساماندهی نیروهای انسانی

رفع ایرادات نظام 3-3-6 یا بیرون آوردن سند تحول از حاشیه در مقایسه با ساماندهی نیروهای انسانی آموزش و پرورش در اولویت چندم است ؛ این نکته را فانی در پاسخ به پرسش جام جم که بزرگ ترین مشکل آموزش و پرورش در شرایط فعلی را جویا شد، اعلام کرد.

سرپرست آموزش و پرورش معتقد است این وزارتخانه زمانی می تواند متحول شود که معلمانی با انگیزه و با مهارت در اختیار داشته باشد که بر این اساس بی انگیزگی معلمان مشکل اصلی و رفع این بی انگیزگی اولویت اول اوست.

فانی می گوید در یک ماهی که به وزارتخانه آمده درباره اقتصاد آموزش و پرورش و امور رفاهی فرهنگیان مطالعاتی را آغاز کرده که اگر به نتیجه برسد آموزش و پرورش می تواند از سرمایه هایی که در اختیار دارد به نفع خود استفاده کند و در جهت رفاه اقتصادی و ثبات وضع معلمان گام بردارد.

بجز معیشت فرهنگیان، نیروهای بلاتکلیف و آشفتگی وضع کارکنان این وزارتخانه نیز در اولویت برنامه ها قرار دارد که آن طور که فانی می گوید هم وضع نابسامان دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی بتدریج ساماندهی می شود و هم در 1.5 سال باقیمانده از فرصت دو ساله ای که مجلس برای تعیین تکلیف نیروهای بلاتکلیف به آموزش و پرورش داده در جهت رفع مشکلات نیروهای انسانی البته با آرامش و طمانینه حرکت خواهد شد.

فانی در عین حال به تلاش برای پرداخت طلب های فرهنگیان بازنشسته نیز اشاره کرد و گفت با این که می داند طلب های آنها اگر دو سال پیش به دستشان می رسید بیشتر به کارشان می آمد، اما او و همکارانش منتظر باز شدن روزنه ای هستند تا پاداش های فرهنگیان بازنشسته را زودتر به دستشان برسانند.

رتبه بندی آیین نامه می خواهد

دولت دهم در حالی با ملت خداحافظی کرد که در حوزه آموزش و پرورش چیزی بجز کلیات برجا نگذاشت؛ نمونه اش نام رتبه بندی معلمان که با آن همه جنجالی که برانگیخت به گفته علی اصغر فانی چیزی جز مجموعه ای از کلیات نیست.

او روز گذشته نظام رتبه بندی را دیدگاهی مترقی در نیروی انسانی آموزش و پرورش توصیف کرد، اما توضیح داد که برای اجرا کردن این نظام باید آیین نامه های اجرایی تدوین شود که اگر این چنین شود، معلمان سالی دو یا سه بار ارزیابی می شوند که این نیز میسر نمی شود، مگر آن زمان که آموزش های ضمن خدمت معنادار و باکیفیت شود و بنیه علمی معلمان به اندازه ای قوی شود که قادر به گذراندن دوره های ارزیابی باشند.

رشد قارچ گونه مدارس

در دو سال گذشته خبرهایی که حکایت از رشد تعداد مدارس غیردولتی، شاهد یا سمپاد (استعدادهای درخشان) در سراسر کشور داشت و جهشی عجیب را نشان می داد به زعم وزیر دهم آموزش و پرورش یک پیروزی بزرگ بود، اما سرپرست فعلی نه فقط آن را موفقیت نمی داند، بلکه آن را قابل بازنگری می داند.

فانی روز گذشته توضیح داد که در دبیرخانه شورای عالی آموزش و پرورش تحقیقی در حال انجام است که هرگاه نتیجه اش مشخص شود، می توان درباره کاهش تعداد این مدارس تصمیم گرفت.

او توضیح بیشتری در این باره نداد، اما درباره مدارس سمپاد به استاندارد جهانی اشاره کرد که می گوید به ازای هر 10هزار دانش آموز فقط یک نفر تیزهوش است، آماری که خیلی نرم نشان می دهد اگر تاکنون مدارس استعدادهای درخشان در کشور توسعه چشمگیر داشته به بهای فدا شدن کیفیت در قبال کمیت بوده است.

فانی البته به روشنی این مساله را تائید نکرد، اما توضیح داد که رشد این مدارس و مدارس غیردولتی باعث بی انگیزگی شدید معلمان و دانش آموزان در مدارس دولتی شده که این موضوع می طلبد تا این مدارس غیردولتی و نیز مدارس تیزهوشان به جایگاه اصلی شان برگردند.

منبع:جام جم