موارد صدور جلب بدون احضار توسط بازپرس

به طور کلی در تحقیقات مقدماتی جرایم اصل بر این است که اشخاص در ابتدا توسط بازپرس یا دادیار احضار شوند و تنها در صورت عدم حضور در زمان و مکان مقرر در نوبت بعدی جلب یا بازداشت شوند.

اما قانون آیین دادرسی کیفری به جهت اهمیت برخی موارد و لزوم دسترسی سریع به متهم و تکمیل تحقیقات در دادستانی، مواردی را پیش بینی نموده است که بازپرس می تواند در ابتدای کار بدون احضار نسبت به صدور دستور جلب یا بازداشت متهم اقدام نماید.

این موارد به شرح ذیل است؛ ۱-در جرایمی که مجازات قانونی آن ها سلب حیات، حبس ابد و یا قطع عضو است. جرایمی همچون قتل عمدی، سرقت های حدی و مسلحانه و محاربه و افساد فی الارض از جمله این جرایم اند. ۲- در مواردی که محل اقامت متهم مشخص نشود و اقدامات و تحقیقات بازپرس برای دسترسی به محل اقامت و سکونت وی بی نتیجه باشد. ۳- در جرایم تعزیری درجه پنج و بالاتر که شرایط و قرائن به گونه ای باشد که بیم فرار یا تبانی متهم برود.

به شکلی که در این گونه جرایم که عموما مجازات حبس بیشتر از ۲ تا ۵ سال دارند اگر از وضعیت متهم این گونه برداشت شود که احتمال فرار یا تبانی وی با سایر متهمان یا آسیب به بزه دیدگان وجود دارد. ۴- در مورد اشخاصی که به اتهام جرایم سازمان یافته و جرایم امنیتی تحت تعقیب قرار گرفته اند.

در خصوص اشخاص فوق بازپرس ابتدا به ساکن با احراز این شرایط نسبت به صدور دستور بازداشت متهمان برای حضور در دادستانی اقدام می نماید تا فرایند تحقیقات به سرعت و دقت بیشتری انجام شود.

مهدی مظفری اناری- پژوهشگر دکتری حقوق جزا و جرم شناسی دانشگاه تهران و مسئول کانون تخصصی حقوقی خادمیاری رضوی شهرستان انار