به مناسبت گرامیداشت هفته ملی دیابت؛

دیابت و اهمیت مراقبت پا

همانگونه که مستحضرید طی سال های اخیر افزایش شیوع بیماری دیابت درجهان، این بیماری را به بزرگترین اپیدمی تاریخ تبدیل کرده است و آمارها حاکی از آن است که تا پایان سال  ۲۰۱۷ بیش از ۴۲۵ میلیون نفر از افراد  ۲۰ تا ۷۹ سال دنیا ، مبتلا به دیابت  بوده اند و سالانه ۴ میلیون نفر به دلیل این بیماری جان خود را از دست  می دهند.

درحال حاضر حداقل ۱۱درصد جمعیت  بالای ۲۵ سال کشورمان نیز مبتلا به دیابت هستند و حداقل ۲۵ درصد آنان از بیماری خود آگاه نیستند ، لذا آگاهی عموم مردم درباره  بیماری دیابت و تاکید بر اهمیت اصلاح شیوه زندگی و نقش مهم خانواده ها در رفع عوامل خطر قابل تغییر برای بیماری دیابت نوع ۲ ، آموزش ترویج  تغذیه  مناسب و فعالیت بدنی درخانواده ها را ضروری می نماید. بنابراین امسال نیز همانند سالهای گذشته روزهای ۱۹ لغایت ۲۵ آبان ماه با شعار”دیابت وخانواده ” به عنوان  هفته ملی دیابت نامگذاری شده است. حال با توجه به مطالب فوق، نکاتی در خصوص اهمیت مراقبت پا در بیماران دیابتی خدمتتان ارائه می گردد.

دیابت و اختلال در عروق و اعصاب پا

اعصاب شما به مانند سیم های انتقال دهنده پیامهای عصبی از مغز به اندامها عمل می کنند و به آنها دستور انجام فعالیتهای مختلف را می رسانند. دیابت معمولاً به مغز و نخاع آسیب نمی زند اما متأسفانه، وجود قند زیاد در خون برای مدت زمان طولانی به سیستم عصبی آسیب می رساند و بدین ترتیب می تواند به بازوها، دستها، ساق و خود پا آسیب برساند. حتی ممکن است در اثر این آسیب، زخم چاقو و سوختگی را به صورت دردی خفیف احساس کنید. اگر هر یک از این علائم را دارید بسیار مراقب باشید، زیرا به علت کاهش حس ممکن است بدون اینکه متوجه شوید پا بر روی جسمی بگذارید و مجروح شوید که این خود منجر به عفونت خواهد شد.

برای پیشگیری از ابتلا به عوارض پا رعایت چه نکاتی ضروری است؟

• هر روز پای خود را (به خصوص لای انگشتان) از نظر وجود زخم، قرمزی، تورم وتغییر شکل بررسی کنید.
• هرگز خودتان اقدام به درمان پینه، زگیل و تاول موجود در پایتان نکنید.
• روزانه پای خود را با آب ولرم و صابون شستشو دهید. قبل از قرار دادن پا در آب دمای آنرا با آرنج خود چک کنید زیرا بر اثر دیابت ممکن است پاهایتان حساسیت خود را نسبت به دما از دست داده باشند و در این صورت دچار سوختگی شوید.
• در صورت وجود هر گونه زخم یا تغییرات استخوانی حتماً پزشک خود را مطلع کنید، چون هر زخمی می تواند منجر به قطع عضو شود.
• بعد از هر بار شستشو حتماً پاها را خشک کنید (خصوصاً لای انگشتان) تا از ایجاد عفونت قارچی جلوگیری شود.
• بعد از خشک کردن پاها حتماً آنها را با ماده مناسب مثل وازلین طبی چرب نمایید تا از خشکی و ترک پا جلوگیری شود و به گردش خون کمک کند. قسمتهای برجسته و استخوانی را به دقت ماساژ و ورزشهای مناسب پاها را جهت برقراری گردش خون انجام دهید.
• هیچگاه با پای برهنه در منزل راه نروید، حتماً از دمپایی روفرشی استفاده کنید تا از خراشیدگی و زخم پا جلوگیری شود.

نکاتی در مورد انتخاب کفش و جوراب

• کفشی انتخاب کنید که از جنس چرم نرم و کاملاً اندازه پایتان ( نه تنگ نه گشاد) باشد.
• چنانچه کفش نو می خرید قبل از استفاده طولانی مدت، در منزل آن را بپوشید و راه بروید و بطور متناوب با کفشهای استفاده شده آن را تعویض کنید تا جا باز کند.
• کفشی انتخاب کنید که با قوزک پایتان در تماس نباشد و از پوشیدن کفشهای جلوباز پرهیز کنید.
• بهتر است کفشی انتخاب کنید که پاشنه ای در حدود ۳-۲ سانتی متر داشته باشد. کفشی که پاشنه اش خیلی بلند و یا کاملاً تخت باشد گزینه مناسبی نیست.
• جورابهایتان حتماً نخی باشد و هر روز شسته شود. از پوشیدن جورابهای سوراخ دار اجتناب کنید.
• جهت گرم کردن پاها حتماً از جوراب نخی کلفت استفاده کنید و هیچگه پای خود را کنار بخاری و یا وسیله گرمایی گرم نکنید، چون ممکن است به علت از دست رفتن حس، دچار سوختگی شوید و متوجه نگردید.
• ناخن های خود را به طور صاف کوتاه کنید و گوشه های آنرا نگیرید.
• هر روز پاهایتان را ورزش دهید.
• از کشیدن سیگار بپرهیزید.
• جهت معاینه و امتحان حس پا حتماً هر چند وقت یکبار به پزشک مراجعه کنید.

واحد پیشگیری و مبارزه با بیماریها شبکه بهداشت و درمان شهرستان انار